The purpose of this article is to trace the spread of the Prologue texts from the Turnovo cycle in six Romanian manuscripts from 15th–17th centuries containing Prologue in Verse. Four of them are from the collection of Dragomirna Monastery and two are kept in the library of the Romanian Academy of Sciences. Brief archeographical data on these manuscripts are given. Finally, the texts of the Prologue lives of St Petka Tarnovska, St Ivan Rilski, St Hilarion Maglenski and St Michael the Warrior are published. The comparison of the text of Prologue lives in the studied Romanian manuscripts with the text of the Turnovo manuscripts shows that they are very close to each other. The spread of Prologue texts from the Turnovo cycle in the Romanian literary tradition after the end of the 14th century is an important proof of the close spiritual and literary relations between the Bulgarian literary centers and the Romanian principalities.
Georgi Petkov (Plovdiv, Bulgaria)
gpetkovv@abv.bg
B e g u n o v, Iu. K. Tvorcheskoe nasledie Grigoriia Tsamblaka. Veliko Tarnovo, 2005.
B o g d a n o v i ć D. Dve redakcije stihovnog prologa u rukopisnoj zbirci manastira Dečana. – V: Uporedna istraživanja. Т. 1. Beograd, 1975, s. 35–72.
C h i s t i a k o v a, M. V. Tekstologiia vil’niuskikh rukopisnykh prologov: sentiabr’–noiabr’. Vil’nius, 2008.
C h i s t i a k o v a, M. V. O redaktsiiakh tserkovnoslavianskogo Prologa. –Slavistica Vilnensis. Kalbotyra, 58 (2013), № 2, s. 35–58.
C h i s t i a k o v a, M. V. O iuzhnoslavianskikh perevodakh Stishnogo prologa. – V: Scala paradise. Akademiku Dimitriju Bogdanovićuu spomen. Beograd, 2018, s. 437–455.
I a t s i m i r s k i ĭ, A. I. Melkie teksty i zametki po starinnoĭ slavianskoĭ i russkoĭ literaturam. – Izv. ORIAS, 21 (1916), № 1, s. 193–261.
I u f u, I. Mănăstirea Moldovița – centru cultural important din perioda culturii române în limba slavona (sec. XV–XVIII). – Mitropolia Moldovei şi Sucevei, 29 (1963), № 7–8, p. 428–455.
I u f u, Zl. Manuscrisele slave din biblioteca și muzeul mănăstirii Dragomirna. – Romanoslavica, 13 (1966), p. 189–202.
I v a n o v a, Kl. Agiografskata produktsia na Tarnovskata knizhovna shkola (Avtoreferat na disertatsia za poluchavane na nauchnata stepen „Kandidat na filologicheskite nauki“). Sofia, 1979.
K a ł u ž n i a c k i, E. Werke des Patriarchen von Bulgarien Euthymius (1375–1393) miteinem Nachwortvon D. Kenanov. Veliko Tarnovo, 2010.
K o z h u h a r o v, St. Problemi na starobalgarskata poezia. T. 1. Sofia, 2004.
L ă u d a t, I. D. Nicodim, élève et continuateur spiritual d’Euthyme de Tărnovo. – V: Tarnovska knizhovna shkola. T. 2. Veliko Tarnovo, 1980, s. 169–176.
M i h a i l, Z. Catalogul manuscriselor slavo-române și slave din Biblioteca Academiei Române. Vol. 3, partea I-a. București, 2018.
M i h a i l a, G. Razprostranenie na pismeni pametnitsi, posveteni na zhivota i deloto na Konstantin-Kiril i Metodiy v Rumania. – V: Konstantin-Kiril Filosof. Dokladi ot simpoziuma, posveten na 1100-godishninata ot smartta mu. Sofia, 1971, s. 127–135.
N a u m o w, A., A. K a s z l e j. Rękopisy cerkiewnosłowiańskie w Polsce. Katalog. Przy współpracy E. Naumow i J. Stradomskiego. Kraków, 2004.
P a n a i t e s c u, P. P. Manuscrisele slave din biblioteca Academiei RPR.Vol. 1. București, 1959.
P a n a i t e s c u, P. P. Catalogul manuscriselor slavo-române și slave din Biblioteca Academiei Române. Ediție îngrijită de D.-L. Aramă și revizuită de G. Mihăilă. Cu o prefață de G. Ștrempel. Vol. 2. București, 2003.
P e t k o v, G. Iz rakopisnata sbirka na manastira Dragomirna (Rumania). – Starobalgarska literatura, 8 (1980), s. 50–67.
P e t k o v, G. Neizvesten tekst na malkata vechernya ot sluzhbata na Petka Tarnovska. – Literaturna istoria, 7 (1981), s. 50–67.
P e t k o v, G. Stishniyat prolog v starata balgarska, srabska i ruska literatura (XIV–XV vek). Arheografia, tekstologia i izdanie na prolozhni stihove. Plovdiv, 2000.
P e t k o v, G. Tsamblakovoto Machenie na Yoan Novi Suchavski – nov agiografski rakurs za machenichestvoto. – V: Tsamblakovi chetenia. 600 godini ot izbiraneto na Grigoriy Tsamblak za Mitropolit Kievski i Litovski. 15–17 noemvri 2015. Veliko Tarnovo, 2019, s. 68–80.
P e t k o v, G., M. S p a s o v a. Tarnovskata redaktsia na Stishnia prolog. Tekstove. Leksikalen indeks. T. 1, mesets septemvri. Plovdiv, 2008.
P e t k o v, G., M. S p a s o v a. Tarnovskata redaktsia na Stishnia prolog. Tekstove. Leksikalen indeks. T. 2, mesets oktomvri. Plovdiv, 2009; T. 3, mesets noemvri. Plovdiv, 2009.
R a d u l o v i ć, M. Prološka žitija Sv. Save i Sv. Simeona i njihovi stihovi. – Crkvene studije, 16 (2019), № 1, s. 477–490.
R o m a n s k i, St. Vlahobalgarski rakopisi v Lvovskata universitetska biblioteka. – Periodichesko spisanie na BKD, 71 (1911), № 9–10, s. 587– 610.
R u s e v, P., A. D a v i d o v. Grigoriy Tsamblak v Rumania i v starata rumanska literatura. Sofia, 1966, s. 90–109.
S p a s o v a, M. Beseda 5 ot Zlatoustovia Shestodnev po Zogr19 i Rm4/2 (Dva neizvestni prevoda, ili dve versii na edin i sashti prevod?). – V: Preslavska knizhovna shkola. T. 21. Shumen, 2021, s. 42.
T a s e v a, L. Stishniyat prolog vav Velikite cheti-minei za mesets mart. – In: Viset sapientia: Studia in honorem Anisavae Miltenova. Novi izvori, interpretatsii i podhodi v medievistikata. Sofia, 2016, s. 420–439.
T i h o v a, A. Mestoimennata sistema v Tarnovskata redaktsia na Stishnia prolog. Shumen, 2020.
T o d o r o v, Il. Iz rakopisnata sbirka na manastira Putna. – V: Starobalgarska literatura, 10 (1981), s. 71–87.
T u r d e a n u, E. Le Métropolte Anastase Crimca et son oeuvre littéraire et artistique (1608–1629). – Revue des études slaves, 29 (1952), p. 58–65.
T u r i l o v, A. A. Mezhslavianskie kul’turnye sviazi epokhi Srednevekov’ia i istochnikovedenie istorii i kult’tury slavian. Moskva, 2012.
Z h u k o v s k a i a, L. P. Tekstologicheskie i lingvisticheskie issledovaniia Prologa (izbrannye vizantiĭskie, russkie i inoslavianskie stat’i). – V: Slavianskoe iazykoznanie. IX Mezhdunarodnyĭ s”ezd slavistov. Kiev, sentiabr’ 1983 g. Doklady sovetskoĭ delegatsii. Moskva, 1983, s. 110–120.